Cách mạng công nghiệp 4.0 hiện đã trở thành chiến lược bản lề cho các nước đang phát triển tiến đến để theo kịp với xu hướng phát triển của thế giới. Họ cần tìm kiếm, nuôi dưỡng, hợp tác và có thể là mua lại những ý tưởng, giải pháp cho những vấn đề của mình từ những startup, nhà khoa học, nhóm nghiên cứu ở bên ngoài đơn vị. Khảo sát Global Entrepreneurship Monitor đánh giá chất lượng của hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST thông qua cuộc khảo sát chuyên gia. Cuộc khảo sát này tập trung vào các yếu tố có ảnh hưởng đến cá nhân người khởi nghiệp và các hoạt động khởi nghiệp hơn là các yếu tố môi trường kinh tế vĩ mô. Nhìn chung cơ sở hạ tầng tiếp tục là chỉ số được xếp hạng cao nhất trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Chỉ số có điểm thấp nhất là giáo dục kinh doanh trong trường tiểu học và trung học.
Dù khá cởi mở nhưng cơ chế chính sách hiện nay khiến việc tiếp cận các nguồn hỗ trợ này đều rất khó khăn, hầu hết họ mới chỉ được thụ hưởng một số khóa hỗ trợ đào tạo, tư vấn kết nối… Hình thức hỗ trợ tài chính trực tiếp vẫn chưa nhiều, chủ yếu thông qua các quỹ hiện hành như NATIF hay SMEDF. Năm 2015 là năm thứ 10 liên tiếp Singapore đứng đầu trong bảng xếp hạng về môi trường kinh doanh hàng năm của Nhóm Ngân hàng Thế giới và Đảo quốc Sư tử được mệnh danh là “Thung lũng Silicon của châu Á”. Tờ The Economist đã đánh giá Block 713 là “hệ sinh thái khởi nghiệp đông đúc nhất thế giới” và đây có thể được xem là một biểu tượng nổi tiếng nhất về sự phát triển của Singapore như một trung tâm khởi nghiệp.
Sau Thung Lũng Silicon, Đâu Sẽ Là Nơi Thu Hút Làn Sóng Công Nghệ Mới?
Hơn nữa những chủ startup này hoàn toàn có thể là nhân viên tập đoàn, nhưng họ được nghỉ/dừng công việc hiện tại để theo đuổi ý tưởng mới. Vườn ươm nhân viên Grow của tập đoàn Bosch và Ingenius của Nestlé là hai ví dụ cho hướng đổi mới sáng tạo mở như vậy. Kể từ năm 2012, Grow đã tạo ra hơn 400 dự án, trong đó có sáu dự án đã thoái vốn thông qua việc trở thành một công ty spin-off độc lập, bán lại cho một quỹ đầu tư khác, hoặc trở thành một mảng kinh doanh mới của Bosch. Hay Ingenius của Nestlé, kể từ năm 2014 đã có hàng chục dự án ra đời, được ứng dụng và tiết kiệm hàng triệu USD cho tập đoàn này.
“Việc này được TP.HCM tiến hành hằng năm để đo lường các tiêu chí và có giải pháp khắc phục kịp thời” – ông Huỳnh Kim Tước nói. Một những vấn đề mà TP.HCM nhìn thấy là việc chỉ số giáo dục sáng tạo trong trường phổ thông và kiến thức kinh doanh ở bậc đại học còn thấp. Để đẩy mạnh điều này, TP.HCM đã đưa chương trình STEM vào giáo dục phổ thông từ năm 2016. Gỡ nút thắt cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Các tỉnh khác bày tỏ cũng muốn gia tăng chỉ số này và họ thường được tư vấn rằng phải làm “truyền thông”. Ông Huỳnh Kim Tước gạt đi vào cho rằng, không nên dùng thuật ngữ này một cách đơn thuần, bởi để có được văn hóa khởi nghiệp, thực tế TP.HCM đã phải phát triển 9 chỉ số khác.
Đi Tìm Các Mô Hình Cho Khởi Nghiệp Đổi Mới Sáng Tạo Ở Việt Nam
Tuy nhiên nó cũng để lại cho chúng ta nhiều bài học quý giá để có thể làm tốt hơn. Các dữ liệu về khai báo y tế, tiêm chủng, đi lại liệu có thể luân chuyển, trao đổi nhịp nhàng giữa các bộ, ngành và các địa phương hay không? Khi đã giải quyết được vấn đề về tài chính, thì việc tiếp theo mà giới chuyên gia cho rằng cần phải hành động phù hợp là tìm kiếm được mô hình vận hành hệ sinh thái khởi nghiệp cho đúng với một quốc gia có thu nhập trung bình thấp như Việt Nam. Để làm được điều này, ông Huỳnh Kim Tước – Giám đốc của Trung tâm Ứng dụng tiến bộ KH&CN , trực thuộc Sở KH&CN Thành Phố Hồ Chí Minh cho rằng, cần phải tiến hành đo lường để biết, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam so với các nước khác thế nào, điểm mạnh, điểm yếu mà có chính sách phù hợp. Trong mắt chúng tôi, bức tranh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam vẫn còn sơ khai.
Những hạn chế, vướng mắc trong khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hay vai trò của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong nhà trường như thế nào? Tất cả câu hỏi đó đều đã được các chuyên gia, nhà khoa học giải đáp và tháo gỡ tại buổi hội thảo. Thứ tư, cơ hội của doanh nghiệp khởi nghiệp khi cách mạng công nghiệp 4.0 đang tăng tốc là rất lớn và rất hứa hẹn. Nếu như trước đây, rất khó có doanh nghiệp nhỏ nào có thể nhanh chóng trở thành doanh nghiệp lớn, thành công nếu không có các bước phát triển tuần tự qua một quá trình lâu dài, thì ngày nay, việc ứng dụng công nghệ mới, các thành quả của cách mạng công nghiệp 4.0 đã giúp ích rất nhiều. Chỉ cần một ý tưởng tốt gắn với các điều kiện thuận lợi thì doanh nghiệp khởi nghiệp có thể nhanh chóng vào cuộc và vượt lên nhờ tốc độ tăng trưởng nhanh gắn với tính sáng tạo cao, từ đó có thể trở thành các doanh nghiệp lớn, vươn tới phạm vi toàn cầu.
Startup Công Nghệ Việt Nam Cần Nhiều Kinh Nghiệm Để Thành Công
Đại diện các tổ chức lớn cũng sẽ chia sẻ những bài học và quan điểm phát triển, hỗ trợ cũng như vai trò của Chính phủ. Ở Việt Nam hiện nay, rất khó để tìm ra các tập đoàn, công ty lớn chủ động thành lập các quỹ đầu tư hay các vườn ươm, khóa tăng tốc khởi nghiệp. Còn với các tập đoàn khác, nếu thật sự tồn tại các quỹ đầu tư và chương trình ươm tạo, cũng không mấy ai nắm rõ chúng hoạt động ra sao. Khi tư vấn cho nhiều công ty lớn, chúng tôi cảm thấy dường như đổi mới sáng tạo đối với họ không phải là vấn đề cấp thiết.
Một công ty khởi nghiệp về công nghệ thực phẩm đang đưa sữa thay thế lên một tầm cao mới khi có thể tạo ra sữa bò thực sự mà không cần bò. Đối với nền giáo dục ngày nay ở Việt Nam, chúng ta không chỉ chú trọng vào mỗi việc học giáo dục tại Trường như trước đây mà thay vào đó bổ sung thêm những cách giáo dục phát triển kỹ năng mềm, tư duy và sự sáng tạo ở mọi lứa tuổi học sinh. Cách khởi nghiệp cuối cùng mà bytuong.com gợi ý với các bạn trong bài viết này đó chính là kiếm tiền từ việc bán tin tức, tài liệu, slide liên quan đến học tập.
Câu Nói Truyền Cảm Hứng Cho Các Khởi Nghiệp Trẻ
Chuyển đổi số là đưa công nghệ từ một đòn bẩy xoay chuyển mô hình kinh doanh và rồi trở thành xương sống, thành cốt lõi của hoạt động toàn bộ tổ chức. Các quyết định và sản phẩm của tổ chức sẽ sinh ra dữ liệu và được vận hành dựa trên dữ liệu. Các tổ chức sẽ khó lòng làm được điều này nếu thiếu các ý tưởng và công ty khởi nghiệp. Nếu không chuyển đổi số, các công ty sẽ bị xóa sổ khi cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra. Thực tế đã chỉ ra rằng không có doanh nghiệp nào là “quá lớn để thất bại”, nhất là khi công nghệ đang phát triển như vũ bão và tương lai còn quá nhiều bất định sau đại dịch COVID-19 vừa qua. Các tập đoàn lớn có lẽ cần phải có một cách nhìn khiêm nhường và trân trọng hơn với các startup còn non trẻ.
“Nếu không đo lường, kế hoạch sẽ được lập một cách duy ý chí và có thể giống nhau từ năm này qua năm khác. Trong khi đó, nếu được lượng hóa, chúng ta sẽ nhìn thấy tác động rõ rệt của các giải pháp chính sách” – ông Tước nói. Hãy mở một phòng tâm lý, dành thời gian lắng nghe, chia sẻ và cùng nhau tháo gỡ những khúc mắc trong lòng của những khách hàng để giúp học thoải mái và lạc quan hơn trong cuộc sống. Hy vọng với những gợi ý trên bạn có thể bắt đầu 2019 với một ý tưởng khởi nghiệp độc đáo.
